Het leren reflecteren op het eigen functioneren en daarbij feedback en beoordelingen ontvangen en tevens vragen naar feedback van stagebegeleiders, is essentieel om tot een gunstige groei en ontwikkeling te komen. Binnen het Landelijk Opleidingsplan Psychiatrie LOP is een vertaalslag gemaakt van de verschillende competenties, via thema’s, ziektebeelden, EPA’s en beroeps kritische situaties naar een toetsbare omschrijving.

Het leerproces wordt vastgelegd in het portfolio en het IOP, wordt gevolgd in de begeleidende gesprekken, wordt getoetst formatief (procesmatig) en summatief (beoordelend). Er wordt bekwaam verklaard en tot slot zijn er geschiktheidsbeoordelingen op basis van de totale informatie. Dit proces en de onderdelen worden hier kort geschetst. Verder wordt verwezen naar het LOP. 

Portfolio: De aios houdt actief haar portfolio bij in het GAIA-systeem, hierin worden alle relevante opleidingsactiviteiten geregistreerd, waarmee de aios kan aantonen dat leerdoelen van competentie-domeinen en EPA’s op het juiste niveau bereikt zijn. Tevens wordt zichtbaar welke onderdelen extra aandacht nodig hebben in de komende periode.
Het portfolio is de basis voor de voortgangsgesprekken en de jaargesprekken tussen aios en opleiders.

IOP: de samenstelling van het IOP (individueel opleidingsplan) start bij het introductiegesprek tussen aios en opleiders. De eerder verworven competenties en de ambities van de individuele aios zijn de bouwstenen voor het, te ontwikkelen, persoonlijke opleidings- en ontwikkelingstraject, waarbij het IOP zicht houdt op de planning, de doelen en de voortgang in de opleiding. In het IOP staat hoe de aios aan haar leerdoelen werkt en hoe haar doelen bereikt worden en wat aangepast moet worden aan de hand van de voortgang, de specifieke interesses en de gesignaleerde verbeterpunten.

11. 1 DE MONITORINGS GESPREKKEN

Introductie gesprek

In het introductie gesprek tussen aios en opleider wordt de gang van zaken voor de eerste maanden van de opleiding uitgelegd, de wederzijdse verwachtingen uitgesproken en de beoordelingssystematiek wordt besproken. Tevens wordt het IOS (individueel opleidingsschema) en het IOP besproken. De aios plaatst het IOS in MijnRGS en de opleider accordeert dit.

Voortgangsgesprekken

In het eerste jaar vinden om de drie maanden voortgangsgesprekken plaats, later om het half jaar of drie maanden voor de beëindiging van de opleiding, die aan het einde van de stages ook een beoordelingskarakter hebben. Tijdens deze gesprekken zijn aanwezig de aios en de opleider. De secretaresse plant de afspraak.

De aios levert de inhoud van haar portfolio aan. De aios en de opleider staan stil bij de sterke en de kwetsbare punten van het functioneren van de aios. De voortgang in de diverse EPA’s wordt besproken. Voorts wordt het sociale welbevinden en de ontwikkeling van de aios besproken. Het formulier: beoordeling niveaus van specialisme gebonden competenties, dient als onderlegger voor dit gesprek. In het verslag staan de bevindingen en leerdoelen voor de komende periode. De aios past het IOP aan.

-Indien de aios een aandachtsgebied volgt buiten Mediant, bijvoorbeeld Kinder- en

Jeugdpsychiatrie of Ziekenhuispsychiatrie, dan voert de opleider van dit aandachtsgebied het gesprek samen met de aios en de hoofdopleider van Mediant.

Stagegesprekken

Bij de start van elke stage voert de aios met de stage beoordelaar een afstemmingsgesprek waarin verwachtingen en leerdoelen worden besproken, waarbij vastgesteld wordt welke EPA’s in deze stage van toepassing zijn en welk niveau bereikt moet worden. Halverwege de stage is een gesprek tussen aios en supervisor over de voortgang en aan het eind van de stage vindt een evaluatiegesprek tussen aios, supervisor en opleider plaats.

Evaluatie psychotherapieën:

Aan het eind, of bij een langdurende psychotherapie jaarlijks, vullen aios en supervisor een beoordelingsformulier in. Dit wordt opgenomen in het portfolio. 

Jaarlijkse evaluatie met de opleidingsgroep.

Jaarlijks wordt de aios in de opleidingsvergadering geëvalueerd. Er wordt feedback geven over, het functioneren van de aios, het bereikte niveau de competentie gebieden, per EPA wordt gekeken naar het behaalde niveau. Het eerste deel van dit overleg is tussen opleiders en opleidingsgroep en vervolgens sluit de aios aan, waarbij zij kan vertellen: haar eigen evaluatie op bovenstaande, tevens kan ze haar leerdoelen voor de komende periode aangeven. Hierna kan de opleidingsgroep feedback geven aan de hand van concrete voorbeelden en kan de aios daarop reageren. De opleider maakt een verslag en na accordering door aios en opleider, wordt dit opgenomen in het portfolio.

11.2 BEOORDELEN EN BEKWAAM VERKLAREN 

Formatieve beoordeling

De formatieve beoordeling is gericht op de groei en ontwikkeling van de aios. Dit kan ad hoc plaatsvinden bij een cliëntencontact of dit kan gestructureerd zoals bij een Korte Praktijk Evaluatie (KPE). De beoordeling van EPA’s is formatief (ontwikkelingsgericht); op welke EPA-onderdelen is verdere ontwikkeling nodig. 

Summatieve beoordeling

De summatieve beoordeling betreft het bespreken van een beoordeling van het functioneren van de aios, waarbij er altijd een integratie is van verschillende informatiebronnen uit de opleidingsgroep. De jaarlijkse geschiktheidsbeoordeling is summatief, om te bezien of er voldoende voortgang is geboekt in de ontwikkeling van EPA’s. 

Bekwaamheid beoordelen

Het niveau van supervisie verandert met de bekwaamheid en de zelfstandigheid van de aios. De beoordeling van de aios ligt expliciet op de bekwaamheid in EPA’s en impliciet in de ontwikkeling van de competenties. De EPA-beoordeling omvat:

Het Oordeel van de Opleidings Groep (OOG) vormt uiteindelijk de kern van de toekenning van de bekwaamheidsverklaring van de EPA.

Belangrijk is de evaluatie van de vertrouwenscriteria van de opleidingsgroep over het functioneren van de aios in deze EPA. Beschikt de aios over voldoende professionele kwaliteiten om deze EPA zelfstandig uit te voeren? Is de werksituatie veilig? Bekwaamverklaringen hebben een landelijke geldigheid.

Het proces van bekwaam verklaren

Allereerst verzamelt de aios in haar portfolio voldoende bewijsmateriaal voor bekwaamheidsniveau 4 van de EPA. Aios en opleider stellen vast dat er voldoende bewijsmateriaal aanwezig is. Dan zorgt de opleider voor een integrale beoordeling door de opleidingsgroep, waarna een bijeenkomst, een Oordeel Opleidings Groep (OOG) wordt belegd en daarin wordt een gezamenlijk onderbouwd besluit genomen. Vastgesteld wordt of de aios het gewenste niveau heeft bereikt of welke stappen nog moeten worden genomen om dit te bereiken. Als aios sluit je zelf aan na deze voorbespreking zodat je zelf toelichting kan geven en rechtstreeks de beoordeling krijgt te horen.

De volgende vertrouwens criteria heeft het LOP vastgesteld:

  1. Psychotherapeutisch fundament: kunnen reflecteren en hanteren van tegenoverdracht.
  2. Competentie en klinisch redeneren: kennis, vaardigheden en competenties die nodig zijn voor deze EPA.
  3. Nauwgezetheid en geloofwaardigheid: Is de aios grondig, voorspelbaar en consistent.
  4. Oprechtheid: Is de aios eerlijk en vertelt de aios ook wat zij niet gedaan heeft en had moeten doen.
  5. Inzicht in eigen beperkingen en bereidheid hulp te vragen: is er een goede balans tussen proactief gedrag en hulp inroepen indien nodig.

Jaarlijkse geschiktheidsbeoordeling

Op basis van alle aanwezige informatie in het portfolio, de gespreken en de evaluatie met de opleidingsgroep gaan aios en opleiders een gesprek aan over de geschiktheid van de aios voor het beroep psychiater. Het resultaat van dit gesprek wordt vastgelegd in het AB-formulier. Er zijn verschillende uitkomsten mogelijk: 1 geschikt, 2 nog niet op niveau en er is aanvullende ondersteuning nodig met een herbeoordeling na een half jaar, 3 ongeschikt.

Eindbeoordeling

Als de aios alle verplichte opleidingsonderdelen met minimaal een voldoende resultaat heeft afgerond en bekwaam is verklaard in alle EPA’s en dit is vastgelegd in het portfolio, dan zal de opleider de opleidingsgroep consulteren. Als het oordeel van de opleider en de opleidingsgroep over het functioneren, de bekwaamheid en de vaardigheden van de aios positief is, dan stelt de opleider formeel vast dat de aios voldaan heeft aan alle opleidings-vereisten, waarna de oordelend opleider (op zijn vroegst drie maand voor het einde van de opleiding) een eindverklaring afgeeft in MijnRGS.